Tuy nhiên, đối chiếu với các quy định của Luật Giao thông đường bộ, Luật Xử lý vi phạm hành chính và các Nghị định của Chính phủ trong lĩnh vực này thì cơ sở pháp lý cho việc xử phạt “nguội” là chưa đầy đủ, nhiều trường hợp không thể xác định được người có hành vi vi phạm nên dẫn đến việc không thể xử phạt theo quy định, gây ra nhiều phiền toái cho chủ phương tiện cũng như người điều khiển giao thông, thậm chí có thể gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của họ.

Cụ thể, Điểm đ Khoản 1 Điều 3 Luật xử lý vi phạm hành chính quy định: “Người có thẩm quyền xử phạt có trách nhiệm chứng minh vi phạm hành chính”. Như vậy, việc chứng minh có hành vi vi phạm các quy định về trật tự, an toàn giao thông của người điều khiển thuộc về cảnh sát giao thông, chứ không phải là chủ phương tiện.

Còn Điểm b Khoản 1 Điều 3 Luật xử lý vi phạm hành chính quy định: “Việc xử phạt vi phạm hành chính được tiến hành nhanh chóng, công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, bảo đảm công bằng, đúng quy định của pháp luật”, nếu áp dụng hình thức phạt “nguội” cần phải có thời gian xác minh địa chỉ của chủ phương tiện và gửi giấy mời nên tính “tiến hành nhanh chóng, công khai, khách quan” không còn, cũng như không đạt được ý nghĩa của việc xử phạt vi phạm hành chính là phòng ngừa và răn đe người có hành vi vi phạm hành chính tiếp tục tái phạm.

Trao đổi với phóng viên hoanhap.vn, Luật sư Nguyễn Mạnh Thuật - Giám đốc Công ty luật hợp danh Đông Nam Á, phân tích: Xử phạt hành chính đối với hành vi vi phạm luật lệ ATGT nhằm đảm bảo ATGT cho chính người bị xử phạt và cộng đồng xã hội. Việc xử phạt phải thể hiện sự công bằng, nghiêm minh của pháp luật, mới góp phần nâng cao ý thức của người tham gia giao thông. Tuy nhiên, việc áp dụng biện pháp phạt “nguội” hành vi vi phạm trật tự ATGT là thiếu căn cứ và không khả thi, bởi các lý do:

Thứ nhất: Khó xác định người có hành vi vi phạm để ra quyết định xử phạt.

Trên nguyên tắc chúng ta chỉ xử phạt đối với người có hành vi vi phạm, người đó phải có đầy đủ năng lực trách nhiệm pháp lý và có lỗi trong việc điều khiển phương tiện giao thông. Tuy nhiên, pháp luật không cấm việc cho mượn, cho thuê, cầm cố, thế chấp, chuyển nhượng phương tiện giao thông. Không những vậy, trên thực tế, rất nhiều phương tiện được chuyển nhượng nhiều lần nhưng chưa làm thủ tục “sang tên, đổi chủ”; địa chỉ của chủ phương tiện ghi trong Giấy đăng ký xe khác so với địa chỉ cư trú thực tế; …Đây là chưa kể trường hợp mất xe hoặc mất quyền chiếm hữu xe một thời gian phù hợp với thời gian xe vi phạm. Do vậy, sẽ rất khó xác định người nào đã có hành vi vi phạm trật tự ATGT tại thời điểm ghi hình để ra quyết định xử phạt

Thứ hai: Mất nhiều thời gian, công sức xác minh nhưng không thể xử phạt.